Tài liệu chuyên sâu

LUẬT BẢO MẬT THÔNG TIN CHO BỆNH NHÂN HIV

Tháng Hai 16, 2022

Nhằm tăng cường việc bảo mật thông tin cho những bệnh nhân nhiễm và đang điều trị HIV, nhà nước đã đưa ra những điều luật về vấn đề này trong công văn 367/AIDS – GSXN 2021 và Luật 71/2020/QH14.

1. Công văn 367/AIDS – GSXN 2021

Về công văn 367/AIDS – GSXN 2021 đã quy định rõ:

Không được chia sẻ thông tin người nhiễm HIV cho tổ chức, cá nhân ngoài các trường hợp được quy định tại khoản 3 Điều 30 sửa đổi của Luật Phòng, chống HIV/AIDS.
Các phần mềm quản lý khám bệnh, chữa bệnh, xét nghiệm cho người nhiễm HIV cần phải phân quyền để đảm bảo chỉ có những người sau đây mới được biết tình trạng nhiễm HIV của người bệnh:
- Người đứng đầu, điều dưỡng viên trưởng của khoa, phòng, đơn vị khác của cơ sở y tế có người nhiễm HIV được điều trị;
- Nhân viên y tế được giao trách nhiệm trực tiếp điều trị, chăm sóc cho người nhiễm HIV tại cơ sở y tế;
- Người đứng đầu, người được giao nhiệm vụ của cơ sở y tế khi trực tiếp thực hiện việc thanh toán, quản lý thông tin khám bệnh, chữa bệnh cho người nhiễm HIV.
Chỉ trả kết quả xét nghiệm HIV bằng giấy cho người xét nghiệm HIV từ 15 tuổi trở lên khi xuất trình giấy tờ chứng minh nhân thân theo quy định tại khoản 2 Điều 29 sửa đổi của Luật phòng, chống HIV/AIDS.

2. Luật 71/2020/QH14 giúp tăng cường sự đảm bảo về tính bảo mật thông tin cho bệnh nhân nhiễm HIV

Nhằm giúp tăng cường sự đảm bảo về tính bảo mật thông tin cho bệnh nhân nhiễm HIV, Luật 71/2020/QH14 đã được sửa đổi và bổ sung từ Luật 64/2006/QH11. Trong đó, những điểm đặc biệt sau khi đã sửa đổi cụ thể như sau:

Sửa đổi, bổ sung Điều 29 như sau: “Điều 29. Xét nghiệm sàng lọc HlV, xét nghiệm khẳng định HIV dương tính.

- Xét nghiệm sàng lọc HIV được thực hiện tại cơ sở y tế, tại cộng đồng và tự xét nghiệm.
- Xét nghiệm khẳng định HIV dương tính, chỉ được thực hiện tại cơ sở xét nghiệm HIV đủ điều kiện khẳng định HIV dương tính.
- Người được xét nghiệm muốn nhận kết quả xét nghiệm phải cung cấp địa chỉ nơi cư trú và xuất trình Giấy chứng minh nhân dân, thẻ Căn cước công dân, Hộ chiếu hoặc giấy tờ khác có ảnh, thông tin cá nhân do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp còn giá trị sử dụng.
- Điều kiện, hồ sơ, thủ tục công nhận cơ sở đủ điều kiện xét nghiệm khẳng định HIV dương tính theo quy định của Chính phủ.”.

Sửa đổi, bổ sung Điều 30 như sau: “Điều 30. Thông báo kết quả xét nghiệm HIV dương tính và tiếp cận thông tin người nhiễm HlV

- Người đứng đầu cơ sở quy định tại khoản 2 Điều 29 của Luật này có trách nhiệm thực hiện việc thông báo kết quả xét nghiệm HIV dương tính.
- Kết quả xét nghiệm HIV dương tính chỉ được thông báo cho những người sau đây:
  - Người được xét nghiệm;
  - Vợ hoặc chồng của người được xét nghiệm; cha, mẹ hoặc người giám hộ, người đại diện của người được xét nghiệm là người dưới 18 tuổi, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi và người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự;
  - Người được giao nhiệm vụ trực tiếp tư vấn, thông báo kết quả xét nghiệm HIV dương tính cho người được xét nghiệm; Người đứng đầu cơ quan, đơn vị được giao nhiệm vụ giám sát dịch tễ học HIV/AIDS; người được giao nhiệm vụ giám sát dịch tễ học HIV/AIDS; Người đứng đầu, điều dưỡng viên trưởng của khoa, phòng, đơn vị khác của cơ sở y tế có người nhiễm HIV được điều trị; nhân viên y tế được giao trách nhiệm trực tiếp điều trị, chăm sóc cho người nhiễm HIV tại cơ sở y tế;Người đứng đầu, người phụ trách y tế, nhân viên y tế được giao nhiệm vụ trực tiếp chăm sóc sức khỏe cho người nhiễm HIV tại cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng, cơ sở cai nghiện ma túy, cơ sở bảo trợ xã hội, trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ, cơ sở giam giữ khác; Người đứng đầu và cán bộ, công chức được giao trách nhiệm của các cơ quan quy định tại khoản 1 Điều 28 của Luật này.
- Người được tiếp cận thông tin người nhiễm HIV bao gồm:
  - Người quy định tại khoản 2 Điều này;
  - Người đứng đầu, người được giao nhiệm vụ của cơ quan bảo hiểm xã hội trực tiếp thực hiện việc giám định, thanh toán, quản lý thông tin khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế cho người nhiễm HIV;
  - Người đứng đầu, người được giao nhiệm vụ của cơ sở y tế khi trực tiếp thực hiện việc thanh toán, quản lý thông tin khám bệnh, chữa bệnh cho người nhiễm HIV;
  - Người được người nhiễm HIV đồng ý cho phép tiếp cận thông tin của chính người nhiễm HIV.
- Phạm vi tiếp cận thông tin người nhiễm HIV được quy định như sau:
  - Người quy định tại điểm d khoản 2 Điều này được tiếp cận thông tin người nhiễm HIV có nơi thường trú, nơi tạm trú hoặc được xét nghiệm HIV trên địa bàn được giao nhiệm vụ giám sát dịch tễ học HIV/AIDS;
  - Người quy định tại điểm b và điểm c khoản 3 Điều này được tiếp cận thông tin người nhiễm HIV đến khám bệnh, chữa bệnh tại cơ sở y tế nơi làm việc hoặc được phân công giám định bảo hiểm y tế.
- Nội dung tiếp cận thông tin người nhiễm HIV bao gồm:
  - Thông tin cá nhân quy định tại khoản 2 Điều 29 của Luật này;
  - Thông tin dịch tễ học HIV/AIDS;
  - Tình trạng điều trị HIV/AIDS.
- Người quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều này có trách nhiệm giữ bí mật thông tin người nhiễm HIV.
- Bộ trưởng Bộ Y tế quy định hình thức, quy trình thông báo kết quả xét nghiệm HIV dương tính và tiếp cận thông tin người nhiễm HIV quy định tại Điều này.”.

Sửa đổi, bổ sung khoản 2 và khoản 3 Điều 27 như sau:

- Người từ đủ 15 tuổi trở lên và có năng lực hành vi dân sự được tự nguyện yêu cầu xét nghiệm HIV.
- Việc xét nghiệm HIV đối với người dưới 15 tuổi, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi và người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự chỉ được thực hiện khi có sự đồng ý bằng văn bản của cha, mẹ hoặc người giám hộ, người đại diện của người đó.”

Sửa đổi, bổ sung Điều 29 như sau: “Điều 29. Xét nghiệm sàng lọc HlV, xét nghiệm khẳng định HIV dương tính.

- Xét nghiệm sàng lọc HIV được thực hiện tại cơ sở y tế, tại cộng đồng và tự xét nghiệm.
- Xét nghiệm khẳng định HIV dương tính, chỉ được thực hiện tại cơ sở xét nghiệm HIV đủ điều kiện khẳng định HIV dương tính. Người được xét nghiệm muốn nhận kết quả xét nghiệm phải cung cấp địa chỉ nơi cư trú và xuất trình Giấy chứng minh nhân dân, thẻ Căn cước công dân, Hộ chiếu hoặc giấy tờ khác có ảnh, thông tin cá nhân do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp còn giá trị sử dụng.
- Điều kiện, hồ sơ, thủ tục công nhận cơ sở đủ điều kiện xét nghiệm khẳng định HIV dương tính theo quy định của Chính phủ.”.

Với sự liên kết chặt chẽ của các điều khoản trong Luật Phòng, chống HIV/AIDS, mỗi cá nhân đều có thể tự đi test HIV mà vẫn được đảm bảo về tính bảo mật, quyền riêng tư cũng như sự tự chủ. Người khám hoàn toàn đảm bảo được tính bảo mật về kết quả HIV của mình. Hãy để mỗi cá nhân là một tia sức mạnh góp phần vào nguồn sức mạnh chính, cùng nhau đẩy lùi bệnh HIV/ AIDS. Đồng thời cũng giúp đỡ những bệnh nhân đang điều trị HIV tái hòa nhập với xã hội và không còn phải gánh chịu sự kỳ thị từ cộng đồng xung quanh mình.

Nguồn: ALO CARE