Dấu hiệu ban đầu nhiễm HIV và những điều cần lưu ý

Dấu hiệu nhiễm HIV là những biểu hiện sớm giúp chẩn đoán sớm tình trạng nhiễm HIV và điều trị kịp thời, phòng tránh lây nhiễm. Lây nhiễm HIV theo đường quan hệ tình dục là phương thức lây truyền chủ yếu.  Tỉ lệ lây nhiễm HIV qua QHTD thuộc vào các yếu tố khi quan hệ không an toàn, hành vi tình dục và kiểm soát, phát hiện người nhiễm HIV tại cộng đồng. Bài viết dưới đây nêu ra các đặc điểm của Virus HIV cũng như các triệu chứng lâm sàng theo từng giai đoạn và cách phòng ngừa.

1. Đại cương về HIV

HIV là một virus ARN gồm 9200 nucleotid
• HIV là một “retrovirus”:
– Sao chép từ ARN thành ADN sử dụng enzyme sao chép ngược
– ADN được tạo ra sau đó tích hợp vào bộ gen của tế bào vật chủ (lympho bào T)
– Sau đó virus HIV (ARN và các protein) tiếp tục được tạo ra bằng phức hợp ADN này.

HIV lây lan chủ yếu qua những con đường

• Quan hệ tình dục không an toàn, nhiều bạn tình.
• Đường máu: như truyền máu…..
• Dùng chung bơm kim tiêm như tiêm chích ma túy
• Lây truyền HIV từ mẹ sang con: qua nhau thai/trong khi sinh con

Các giai đoạn của HIV

HIV tiến triển qua những giai đoạn khác nhau, bao gồm:
1. Nhiễm HIV tiên phát
2. Giai đoạn tiềm tàng
3. Nhiễm HIV có triệu chứng
4. AIDS (nhiễm HIV tiến triển).

2. Các hành vi nguy cơ và dấu hiệu nhiễm HIV

2.1 Các hành vi nguy cơ và dấu hiệu phơi nhiễm HIV theo giai đoạn

• Phơi nhiễm HIV: tiếp xúc với nguồn máu hoặc dịch cơ thể có HIV có khả năng có thể bị lây nhiễm HIV
• Thường gặp các trường hợp:
  • Dùng chung kim tiêm hoặc vật sắc nhọn
  • Quan hệ tình dục không có biện pháp bảo vệ
  • Quan hệ tình dục: bị rách BCS, bạn tình dấu HIV, ngoài ý muốn, bị lạm dụng…
  • Tai nạn: sinh hoạt, vô ý, bị cắn,…

Dấu hiệu nhiễm HIV sớm

Thường bệnh nhân không triệu chứng hoặc có  hội chứng nhiễm retrovirus cấp:

Xuất hiện 2-4 tuần sau khi nhiễm HIV
• Các triệu chứng kéo dài 1-2 tuần và thường gặp nhất gồm:
– Sốt: Sốt 38 -40 độ C hoặc sốt nhẹ thất thường, đau đầu, mệt mỏi, đau nhức mình mẩy toàn thân, sưng hạch ở một số nơi: cổ, nách
– Đau cơ/đau khớp
– Viêm họng
– Hạch to toàn thân

Phát ban:

Phát ban toàn thân là một biểu hiện thường gặp:
– Tổn thương hồng ban dát sẩn 5-10 mm
– Xuất hiện 48-72 giờ sau khi bắt đầu sốt
– Kéo dài trong 5-8 ngày
– Thường gặp nhất ở mặt và thân mình
– Điển hình thì không ngứa

• Chuyển đảo huyết thanh thường xuất hiện trong vòng 4-12 tuần nên xét nghiệm tìm kháng thể HIV thường ÂM TÍNH trong giai đoạn này
  • Nếu nghi nhiễm HIV và xét nghiệm HIV âm tính thì làm lại xét nghiệm sau 1 và 3 tháng
  • Xét nghiệm tải lượng virus HIV có thể chẩn đoán được nhiễm HIV cấp tính.

2.3 Lợi ích của việc điều trị ARV sớm

• Điều trị ARV cho người nhiễm với mục đích làm giảm lây nhiễm HIV cho bạn tình
  • Giảm nguy cơ lây nhiễm HIV cho bạn tình âm tính đến 93% (Theo NC HP TN 052 tại Châu Phi)
  • Đây là biện pháp dự phòng hiệu lây nhiễm HIV hiệu quả nhất ngoại trừ KHÔNG quan hệ tình dục
  • KHÔNG có một ca nhiễm mới nào xuất hiện trong các cặp dị nhiễm mà người có HIV đã được điều trị với kết quả tài lượng vi rút dưới ngưỡng ức chế (PARTNERS, Opposites Attract).
• Ngăn chặn tối đa, lâu dài quá trình nhân lên của HIV trong cơ thể
• Phục hồi chức năng miễn dịch => Giảm nguy cơ mắc bệnh và tử vong liên quan tới HIV => Dự phòng lây truyền HIV (bạn tình/bạn chích), từ mẹ sang con.

Bắt đầu điều trị ARV khi nào?

• Càng sớm càng tốt khi BN sẵn sàng (chú ý loại trừ các nhiễm trùng cơ hội cần trì hoãn ARV)

❑ Trong cùng ngày có chẩn đoán HIV

❑ Trong vòng 1 tuần từ khi có chẩn đoán HIV

❑ Bệnh nhân HIV tiến triển đang cần điều trị nhiễm trùng cơ hội: tùy tình trạng bệnh nhân.

• Chuẩn bị điều trị:

❑ Tư vấn về lợi ích của điều trị, và tuân thủ điều trị

❑ Rà soát các tương tác thuốc và chọn phác đồ ARV thay thế phù hợp (nếu có tương tác với phác đồ ưu tiên)

Tiêu chuẩn điều trị:

• Tất cả người nhiễm HIV, không phụ thuộc giai đoạn lâm sàng hay số lượng tế bào CD4
• Trẻ dưới 18 tháng tuổi có kết quả xét nghiệm PCR lần 1 (+) hoặc có kháng thể kháng HIV (+) đồng thời có biểu hiện bệnh lý HIV nặng.

2.4 Các biện pháp dự phòng lây nhiễm HIV:

• Quan hệ tình dục an toàn
• Quản lý các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
• PrEP = Dùng ARV TRƯỚC KHI phơi nhiễm HIV đối với người có HIV(-) nhằm dự phòng lây nhiễm HIV. PrEP là chiến lược dự phòng HIV mới bằng cách sử dụng thuốc ARV đối với người chưa nhiễm HIV.
• PEP: dự phòng sau phơi nhiễm HIV, sử dun gj ARV ngay sau khi phơi nhiễm/ nghi ngờ tình trạng phơi nhiễm HIV. Phơi là sự tiếp xúc trực tiếp của da hay niêm mạc không còn nguyên vẹn với các loại dịch sinh học của cơ thể (máu, dịch âm đạo, tinh dịch,…) dẫn đến nguy cơ lây nhiễm HIV.

ALO CARE – HỆ THỐNG CHĂM SÓC SỨC KHỎE THÔNG MINH

AloCare là chuyên cung cấp dịch vụ điều trị HIV và các bệnh tình dục đảm bảo uy tín, chất lượng và bảo mật thông tin khách hàng. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ điều trị một cách tốt nhất.

• Website: https://phongkhamalocare.com
• Zalo OA: https://zalo.me/3727678640338389936
• Group: https://www.facebook.com/groups/hivconhuloidon